Renovatietechnieken: reparatietechnieken
Onder reparatietechnieken worden die technieken verstaan die lokaal in de leiding gebreken kunnen repareren. Deze technieken zijn niet geschikt om een leiding structureel / constructief op te waarderen. Wel kunnen zijn ingezet worden om bijvoorbeeld scheuren, barsten, gaten en andere beschadigingen in een leiding op te heffen.
Techniek
Er zijn meerdere varianten van de reparatietechnieken. De belangrijksten zijn:
Deelliner en deelliner bij aansluiting (hoedliner)
Met deze techniek (ook wel de korte-kous-methode) wordt een liner van 0,5 tot enkele meters in de leiding aangebracht om een lokale schade te herstellen. Het materiaal is opgebouwd uit een dragermateriaal (liner) dat wordt geïmpregneerd met een kunsthars. De hars heeft meestal verklevende eigenschappen, zoals epoxy- of silicaatharsen en hardt uit in de tijd of met UV-straling. De deelliner wordt op een rubberen mal geplaatst. De rubberen mal wordt via een putschacht in de leiding gebracht en met een lier op de reparatielocatie getrokken of met duwstokken op de reparatielocatie geduwd. Met een inspectiecamera wordt de mal met liner gepositioneerd, waarna de mal op druk wordt gebracht met lucht. Daardoor wordt de nog niet uitgeharde deelliner tegen de wand van de leiding gedrukt. Na uitharding wordt de druk van de mal gehaald en wordt deze verwijderd.
Een deelliner wordt vaak toegepast voor het afdichten van openstaande scheuren en voegen. Daarmee kan infiltratie van grondwater of wortel ingroei worden tegen gegaan. Een deelliner kan op de plaats van de reparatie ook bijdragen aan de constructieve sterkte.
DInjectietechnieken
Injectietechnieken worden gebruikt om lekkages te dichten ter plaatse van voegverbindingen, put-buis-verbindingen, scheuren en putten.
Ter hoogte van de lekkages worden pluggen aangebracht, waarop een injectieslang wordt aangesloten. Onder druk wordt de injectievloeistof, vaak een 2-componenten-vloeistof, in de voegen of scheuren aangebracht, waarna de vloeistof reageert tot vaste massa die de lekkage stopt. Eventuele holle ruimtes die zijn ontstaan, worden tot op zekere hoogte opgevuld door het injectiemateriaal.
Daarnaast is het ook mogelijk om lekkages ter plaatse van voegen en scheuren in niet-mens-toegankelijke riolen van binnenuit met reparatierobots te injecteren. Daarvoor wordt een zogenaamde injectiemal in het riool gebracht. Met behulp van een camera kan de mal worden gepositioneerd rondom een voeg of scheur. De mal wordt opgeblazen en sluit de voeg of scheur af. Vervolgens wordt de injectievloeistof onder druk in de voeg of scheur aangebracht en reageert tot een vaste massa.
Hetzelfde injectieproces kan ook van buiten de leiding (bovenaf) uitgevoerd worden. Dat gebeurt vaak met een lans. Vooral bij kleinere diameters is dit een goede oplossing, maar ook voor menstoegankelijke riolen kan dit worden toegepast.
Manchetten
Manchetten zijn rubberen slabben met speciale profielen voor de afdichting op de binnenwand van een leiding. Manchetten dienen vooral om lekkages in buisprofielen en overgangen te stoppen. Ze zijn minder geschikt als constructieve oplossing.
Bij het toepassen van een manchet wordt dit kunststof profiel aan beide zijden van de lekkage door middel van een RVS-band op de binnenwand gefixeerd.
Ook in niet-mens-toegankelijke-leidingen worden manchetten toegepast, maar dan met een kliksysteem. De RVS-reparatie-ring wordt met behulp van een rubberen mal en een inspectiecamera geplaatst. De ring wordt over de rubberen mal geplaatst en via een putschacht in de leiding gebracht. Met een lier wordt de mal op de reparatielocatie getrokken. Met een videocamera wordt de mal met ring gepositioneerd, waarna de mal op druk wordt gebracht door middel van lucht. De mal wordt zo tegen de wand van de leiding geperst. Met behulp van een kliksysteem wordt de diameter van de RVS-ring geborgd. Vervolgens wordt de druk van de mal gehaald en kan de mal worden verwijderd.
Robottoepassingen
Een via een camera bestuurde robot kan lokale scheuren en andere beschadigingen behandelen. Het reparatiemateriaal bestaat meestal uit een mortel op epoxybasis. Deze wordt op de te repareren plek aangebracht. Hierbij wordt zowel gebruik gemaakt van injectietechnieken als van het koud aanbrengen met behulp van spatels op de te repareren binnenwand van de leiding.
Aandachtspunten
- Voor het bepalen van de te hanteren techniek is het van belang dat bekend is waar de leiding beschadigd is. Dit gebeurt doorgaans met inspectietechnieken.
- Voor aanvang van de reparatie is het van gelang dat de binnenleiding vrij is van obstakels (ingegroeide boomwortels, afvalresten, etc.) en schoon is.
- Indien een leiding op meerdere plaatsen beschadigd is, of vaker lekkages vertoont is renovatie van de leiding een mogelijke optie.
- Indien de beschadiging de constructieve integriteit van de leiding aangetast heeft, is reparatie niet mogelijk. Er kan dan gebruik gemaakt worden van renovatietechnieken. Indien ook dit niet helpt, dient de leiding uiteindelijk vervangen te worden.
Meer informatie