Achtergrond
De Nederlandse ondergrond ligt vol met leidingen, waarvan zo'n 130.000 kilometers aan rioolleidingen. Deze leidingen zijn essentieel voor onze volksgezondheid en verdienen daarmee onze aandacht. De COVID-19-pandemie heeft opnieuw laten zien dat het rioolstelsel behoort tot onze kritische infrastructuur. Een goed, duurzaam en toekomstgericht ontwerp, beheer en onderhoud is daarmee essentieel voor alle Nederlanders én voor het milieu.
Het rioolstelsel in Nederland is voortdurend in ontwikkeling. De gemiddelde leeftijd van de stelsels lopen op waarmee de kans op falen toeneemt, er wordt nog steeds veel gebouwd waardoor het aantal aangesloten panden nog steeds toeneemt, het klimaat verandert, ons denken over beheer verandert (meer sturen op risico’s) maar ook de samenstelling van ons rioolwater verandert; medicijnresten en ook COVID19 laten dit zien. Laten we dan ook niet vergeten de voortgaande bodemaling die leidt tot verzakking van riolen en bijvoorbeeld een toenemende reinigingsbehoefte. Volop uitdagingen. Het is daarom terecht dat rioolbeheerders (meestal gemeenten) zich zorgen over de toekomstbestendigheid van het stelsel maken.
Als gevolg van deze ontwikkelingen staat het “assetmanagement van het rioolstelsel” steeds meer in de aandacht. De focus ligt daarbij op de vraag 'wat doen we met het oude riool?' Sprak men daarbij tot enkele jaren geleden nog standaard over ‘vervangen van verouderde leidingen’, tegenwoordig is heel normaal dat er eerst gesproken wordt over sleufloos renoveren. We zien dit terug in onze jaarlijkse productiecijfers, die al jarenlang een stijging van het aantal gerenoveerde kilometers (riool)leiding laten zien.
Voordelen
Het basisprincipe van leidingrenovatie is dat ze de levensduur van bestaande leidingen verlengt. Dit kan door reparatie van een zwakke plek of lekkages, maar bijvoorbeeld ook door constructieve verbetering van het moederriool bij toenemende verkeersbelasting van bovenaf.
De levensduurverlenging van bestaande leidingen betekent automatisch uitstel van investeringen in nieuwe leiding. Dit leidt tot kostenvoordelen voor de eigenaar/beheerder. Omdat dit meestal een gemeente of nutsbedrijf is, is het daarmee tevens een maatschappelijk voordeel.
Doordat bij leidingrenovatie een sleufloze techniek wordt toegepast is het ook een duurzamer concept dan de traditionele methode middels graven. Er is geen inzet van zwaar (gravend) materieel nodig en de vele transporten van zware nieuwe leidingen kan achterwege blijven. Dit bespaart brandstof en draagt bij aan CO2 en NOx-reductie. Het is daarmee ook duurzamer.
Tot slot hoeft bij leidingrenovatie de straat niet dagen of weken open te liggen om oud riool te verwijderen en nieuw riool aan te brengen. Liners worden doorgaans vanuit een rioolput aangebracht en vragen dus een zeer beperkte werkruimte. De omgevingshinder wordt daarmee sterk gereduceerd: woningen en winkels blijven bereikbaar, verkeer en openbare ruimte worden niet of nauwelijks verstoord. De sociale overlast wordt hiermee beperkt.
Voor elk project apart zijn deze voordelen aanzienlijk. Maar voor alle projecten gezamenlijk zal het tot een omvangrijke maatschappelijke bate leiden. Het is dus niet zo gek dat leidingrenovatie hand over hand wordt toegepast. En op basis van kosteneffectiviteit, duurzaamheid en reductie van omgevingshinder mag worden verwacht dat deze tendens zich in de komende jaren versterkt zal doorzetten. Sleufloze leidingrenovatie en leidingreparatie zijn de norm!