Tot 1 september 2020 mocht hydraulisch gebonden grout - gebruikt bij boortechnieken - zonder milieuhygiënische verklaring worden geleverd en toegepast. Sindsdien is de verklaring verplicht en kan hier op worden gehandhaafd. Hiermee is een eerdere begunstigingstermijn van Inspectie Leefomgeving en Transport afgelopen.
De milieuhygiënische verklaring kan worden afgegeven op basis van een partijkeuring (per individuele partij) of via certificering conform BRL 5078. Omdat een aanpassing van BRL 5078 van rechtswege pas medio 2021 kan worden ingevoerd, kunnen niet alle typen hydraulisch gebonden grout gecertificeerd worden. Leveranciers geven wel aan dat er voldoende grout (deels met aangepaste samenstelling) voor boortechnieken geleverd kan worden.
Het Besluit Bodemkwaliteit stelt dat bouwstoffen niet mogen worden geleverd en toegepast zonder een geldige milieuhygiënische verklaring. Dit geldt ook voor het grout dat in de boorwereld wordt toegepast. Omdat tot medio 2019 slechts weinigen zich hier bewust van waren en omdat de milieu-eigenschappen van grout weinig risicovol worden geacht, heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport tot 1-9-2020 het ontbreken van een milieuhygiënische verklaring gedoogd. Hiermee kreeg de sector de tijd om de zaken goed te regelen.
Op grond van het Besluit bodemkwaliteit moeten alle bouwstoffen – waaronder alle grouten – die in of op de bodem worden toegepast, voldoen aan een aantal maximale emissiewaarden met betrekking tot emissie (uitloging) van bodemvreemde stoffen. De producent moet via een milieuhygiënische verklaring aantonen dat zijn bouwstof aan de emissiewaarden voldoet. Deze verklaring kan pas worden afgegeven als de bouwstoffen worden gekeurd via een gereguleerd proces van monsterneming, beproeving en analyse. De milieuhygiënische verklaring is hierin essentieel: de producent/leverancier moet deze afgeven, de transporteur van de bouwstof moet deze bij het transport aanwezig hebben en de toepasser (aannemer) moet deze bij toepassing in het bezit hebben. Het niet beschikbaar hebben van de verklaring is een milieudelict. Hiermee wordt de ‘keten gesloten’ en wordt optimaal geborgd dat er geen bodemvreemde stoffen in grond en grondwater terecht komen.
Het afgeven van een milieuhygiënische verklaring kan op twee manieren:
- Bemonstering, beproeving en analyse wordt uitgevoerd per individuele partij (de zogenaamde partijkeuring). De geproduceerde (individuele) partij grout kan echter pas worden uitgeleverd als de verklaring is afgegeven. De tijd tussen productie van de partij en het moment van levering kan daardoor sterk oplopen: afhankelijk van de beproevingsmethode en het type grout tot circa 5 maanden. Omdat de tijd waarin een geproduceerde partij toegepast moet worden (ivm degeneratie) zo’n 6 à 7 maanden bedraagt, blijft er voor uitvoering in het uiterste geval nog maar 2 maanden over voor toepassing. Dit heeft mogelijk ongewenste effecten voor zowel producent (voorraad) als opdrachtgever (planning) en aannemer (bestelling en planning).
- Bemonstering, beproeving en analyse kan ook worden ingebed in een gecertificeerd productieproces op basis van een nationale beoordelingsrichtlijn (in geval van grout BRL 5078, dus onder certificaat). Hierbij wordt de productstroom bij voortduring gemonitord en vindt steekproefsgewijs beproeving en analyse van het grout plaats. Uitlevering van grout kan op basis daarvan continu plaats vinden, zodat toepassing direct kan plaatsvinden.
Met de vigerende BRL 5078 - sinds voorjaar 2020 van kracht - kan voor een aantal typen grout een milieuhygiënische verklaring afgegeven worden. Echter nog niet voor alle grouten. Daarvoor is de diffusieproef nodig. Deze proef wordt ook in de BRL opgenomen, maar zal naar verwachting pas medio 2021 juridische zeggingskracht hebben. Pas daarna kan de BRL voor alle typen grouten gebruikt worden.
De nieuwe situatie vraagt dus vroegtijdig overleg tussen leverancier en aannemer over welke grouten wanneer en in welke hoeveelheden nodig en beschikbaar zijn.
ILenT heeft aangegeven dat zij vanaf 1 september 2020, in samenwerking met gemeenten en omgevingsdiensten, toeziet op leveren, transporteren en toepassen van grout zonder een geldige milieuhygiënische verklaring.
<laatst geactualiseerd: 1 september 2020>